Elekcja roku 1669 była jedną z najbardziej burzliwych w dziejach Rzeczypospolitej. Rok wcześniej abdykował król Jan Kazimierz. Kraj był zniszczony szwedzkim potopem i rokoszem Lubomirskiego. Magnackie stronnictwa zwalczały się na śmierć i życie. Jedni popierali opcje francuską, drudzy austriackich Habsburgów. W zajadłym sporze ginęło gdzieś dobro słabnącej Rzeczypospolitej. Vivat Michael rex! Nadszedł dzień 19 czerwca 1669 roku. Zgromadzona na elekcyjnym polu brać szlachecka wbrew magnatom, obcym dworom, interesom i układom dokonała cudu… Cudu elekcji. Na króla wybrany został Michał Korybut Wiśniowiecki. Syn legendarnego Jaremy, dawnego królewięta kresowego i bohatera bojów z Chmielnickim. Jaremy jednak nie było,…
Pomnik Sandora Petofiego – Budapeszt, Węgry
Był rok 1848. Europa płonęła ogniem rewolucji. Drżały trony despotów. Na ulice wyszli robotnicy. Wybuchały powstania rozbitych i uciśnionych narodów. Budziła się świadomość socjalna i narodowa. Walczyli Włosi, Niemcy, Polacy, Francuzi. Jedni o wolność, drudzy o zjednoczenie, inni o prawa polityczne i poprawę doli. Chwiała się wielka monarchia austriackich Habsburgów. Rewolucja ogarnęła cesarski Wiedeń. Do boju poderwali się Węgrzy. Walczyli o wolność, własne państwo, zniesienie cenzury, likwidację pańszczyzny. Do boju prowadził ich polski generał Józef Bem, oraz jego adiutant-poeta Sandor Petofi. To właśnie „Pieśń Narodowa” Petofiego wiodła Węgrów na austriackie i rosyjskie barykady. Pora, Węgrzy! Czas,…
O tym jak Bolesław Krzywousty wybrzeża Bałtyku zdobywał
4 czerwca 1102 roku zmarł książę Władysław Herman. Władzę nad Polską objęli jego synowie Zbigniew i Bolesław Krzywousty. Starszy Zbigniew otrzymał Wielkopolskę, Kujawy i Mazowsze. Bolesław władał Małopolską, ziemią sandomierską i Śląskiem. Krzywousty od razu rozpoczął serię wypraw wojennych. Jego celem stało się Pomorze. Młody książę postanowił ponownie podporządkować ten region władcom Polski. U bram Kołobrzegu Biskupstwo utworzone w Kołobrzegu za czasów Bolesława Chrobrego upadło już w 1005 roku. Pomorze wróciło do pogaństwa, oderwało się od Polski i utrzymywało niezależność. Na handlu bogaciły się pomorskie miasta, na które łakomym okiem spoglądać zaczynali Niemcy. Krzywousty postanowił działać.…
„Musimy być gotowi, aby stanąć po stronie Polski” czyli węgierska pomoc 1920 roku
Nie wiemy, co uczyni Koalicja, my musimy być gotowi, aby stanąć po stronie Polski. Los Polski jest naszym losem. (Chrześcijańsko-narodowe węgierskie pismo Új Nemzedék (Nowe Pokolenie) w dobie wojny polsko-bolszewickiej) Latem 1920 roku polski front łamał się pod morderczym naporem bolszewickich hord. Polacy bronili się ostatkiem sił. Ważyły się losy Polski i… Europy. To wtedy, w chwilach najcięższej próby nadejść miało wsparcie z nad Dunaju. Polski żołnierz, węgierska amunicja W 1920 roku Węgry były jedynym państwem, które udzieliło Polsce tak dużego wsparcia. Węgrzy najprawdopodobniej najlepiej w Europie zdawali sobie sprawę z ogromu zagrożenia bolszewickim marszem na…
Wyłoniona z chaosu. Niepodległa 1918
Był rok 1918. Na froncie zachodnim grzmiała jeszcze wojna. W huku dział z nad Sommy i Marny walił się stary ład. Już 5 kwietnia 1917 roku do Wielkiej Wojny dołączyły Stany Zjednoczone. Amerykanie wypowiedzieli wojnę Niemcom, przechylili szalę zwycięstwa na stronę Ententy i zaczęli swój marsz do globalnej mocarstwowości. Z początkiem roku 1917 rewolucja lutowa zmiotła z rosyjskiego tronu cara Mikołaja II. Z kolei w październiku zbrojnego przewrotu dokonali bolszewicy obalając republikański Rząd Tymczasowy Rosji. Dawne imperium carów wycofało się z wojny w marcu 1918 roku, pogrążając się w chaosie wojny domowej. Rodził się krwawy, czerwony…
Osamotnieni w boju – 1920
Był sierpień 1920 roku. Krwiożercze hordy bolszewików zbliżały się do Warszawy. Polacy bronili się rozpaczliwie. Czerwona nawała parła jednak naprzód. Młode państwo polskie stanęło nad przepaścią. Sytuacja powoli stawała się beznadziejna. Polska została sama. A Europa milczała… W Spa W lipcu 1920 roku premier polski Władysław Grabski przybył na konferencję przedstawicieli państw Ententy oraz m.in. Czechosłowacji i Niemiec odbywającą się w belgijskim mieście Spa. Grabski prosił o pomoc. W odpowiedzi otrzymał tylko niejasne obietnice misji wojskowo-dyplomatycznej Ententy i dostawy amunicji z Zachodu. Nie za darmo zresztą… W zamian polski premier musiał zgodzić się na upokarzające ustępstwa:…
„Za mną Bracia!” czyli o tym jak książę Józef pod Raszynem Austriaków zatrzymał
Na początku XIX wieku Europa zapłonęła ogniem wojen napoleońskich. W 1807 roku zwycięski Napoleon utworzył na ziemiach polskich Księstwo Warszawskie i nadał mu konstytucje. Władcą Księstwa ustanowił Fryderyka Augusta – króla Saksonii, potomka polskich królów z dynastii Wettinów. Arcyksiążę idzie na Warszawę W 1809 roku wybuchła wojna między Księstwem Warszawskim, a Cesarstwem Austriackim. Starcie stanowiło część wojny francusko-austriackiej. Na terytorium Księstwa wkroczyło 38 tys. wojsko austriackie, wyposażone w 94 działa, dowodzone przez arcyksięcia Ferdynanda d’Este. Austriacy od razu ruszyli na Warszawę. Drogę zagrodziły im 18 tys. oddziały polsko-saskie na czele z księciem Józefem Poniatowskim. Sojusznicy dysponowali…
W XIX wiecznej Łodzi czyli o miłości, która pokonała śmierć
Łódź aż do końca XVIII wieku była małym, rolniczym miasteczkiem. U progu XIX wieku miała zaledwie 250 mieszkańców. Gwałtowny rozwój miasta przypadł dopiero na XIX stulecie. Około 1820 roku, Łodzi zostało wyznaczone nowe zadanie. Stała się ośrodkiem tkackim i sukienniczym Królestwa Polskiego. Zaczął rodzić się przemysł, powstawały manufaktury, przędzalnie i tkalnie. Pod koniec 1838 roku Ludwik Geyer – pionier rozwoju przemysłu włókienniczego w Polsce – zainstalował w „Białej Fabryce” w Łodzi maszynę parową. Była to pierwsza tego typu maszyna w całym Królestwie Polskim. Dalszy gwałtowny rozwój Łodzi przeobraził ją w ciągu kilkudziesięciu lat z małego miasteczka…
Osaczeni czyli Brygada Kawalerii Narodowej idzie do powstania
Wiosna roku 1794 była niespokojna. Uzależniona od Rosji, okrojona w dwóch rozbiorach Rzeczpospolita stała na krawędzi upadku. A w kraju wrzało. Patrioci palili się do walki. Narodowe powstanie stało się tylko kwestią czasu. Wkrótce wypadki zaczęły toczyć się w błyskawicznym tempie. 12 marca gen. Antoni Madaliński odmówił Rosjanom redukcji Wielkopolskiej Brygady Kawalerii Narodowej i na jej czele rozpoczął marsz z Ostrołęki w kierunku Krakowa. 24 marca na krakowskim rynku przysięgę Narodowi złożył Tadeusz Kościuszko. Objął stanowisko Naczelnika i stanął na czele Insurekcji. Rozpoczynał się ostatni bój o Polskę. Marsz do Polski Wybuch powstania pobudził do działania…
O tym jak Niemcy klucz do Polski zdobyć próbowali czyli Henryk Pobożny Lubusz ratuje
Testament Bolesława Krzywoustego, który dzielił kraj między jego synów zapoczątkował rozbicie dzielnicowe w Polsce. Państwo rozdrobnione na wiele księstw stało się słabe i narażone na ataki sąsiadów. Mimo tej sytuacji, myśl o zjednoczeniu kraju pojawiała się nieprzerwanie w umysłach co wybitniejszych książąt piastowskich. Na początku XIII wieku władze na Śląsku objął Henryk Brodaty. Książę pod swoim panowaniem zdołał zjednoczyć większość ziem polskich. Stając się najpotężniejszym z Piastów, zaczął myśleć o koronie dla swego syna Henryka Pobożnego. Brodaty zmarł w 1238 roku. Nastał czas Henryka Pobożnego… Niemcy atakują Zmiana na książęcym tronie skusiła sąsiadów do ataku na…