Złota Brama to jedna z nielicznych kijowskich pamiątek potęgi średniowiecznej Rusi. Była jedną z czterech bram w murach obronnych Kijowa. Została wzniesiona na rozkaz księcia Jarosława Mądrego około 1037 roku. Po dziś dzień stanowi symbol bogactwa i siły dawnej Rusi Kijowskiej. Brama i miecz Złota Brama przebojem wdarła się również do polskiej historii. 14 sierpnia 1018 roku Bolesław Chrobry na czele polskich oddziałów wkroczył do Kijowa. Książę Rusi i budowniczy Złotej Bramy Jarosław Mądry pierzchnął na północ. Jak mówi legenda Chrobry wjeżdżając do miasta miał uderzyć mieczem o wrota Złotej Bramy. Na mieczu pozostała szczerba. Tak…
Bitwa pod Bardiowem czyli o węgierskim sojuszniku Krzyżaków
Początek XV wieku przyniósł decydujące starcie o panowanie nad Europą Środkową. Wielka Wojna w latach 1409-1411 załamała niemieckie „drang nach osten” – parcie na słowiańskie ziemie na wschodzie Europy. Kulminacyjnym momentem wojny stała się bitwa pod Grunwaldem. Zjednoczone wojska polsko-litewsko-ruskie rozgromiły armie Zakonu Krzyżackiego. Wielka polska wiktoria miała miejsce na północnych krańcach polskiego państwa. Niewielu, nawet dziś, zdaje sobie jednak sprawę z tego, że losy wojny rozstrzygnęły się na południu… Węgierskie zagrożenie Węgierski tron po wymarciu, panującej również w Polsce, dynastii Andegawenów dostał się w ręce niemieckiego rodu Luksemburgów. Zygmunt Luksemburski – król Niemiec i Węgier…
„Obsługi dział biły się aż do śmierci” czyli bitwa o Wysoką
1 września 1939 roku zapłonęły polskie granice. Z zachodu, północy i południa runęły na Polskę pancerne zagony niemieckich wojsk. Płonął zbombardowany Wieluń, broniło się Westerplatte, na południu już o godzinie 3.00 rano polskie czaty w Jabłonce meldowały o światłach samochodów i wielkim szumie silników tuż za granicą polsko-słowacką. Nadchodziła burza… Jabłonka w ogniu O godzinie 4.45 niemiecka artyleria otworzyła ogień na Jabłonkę. Polską granice przekroczyły niemieckie 4. Dywizja Lekka oraz 2. Dywizja Pancerna. Pierwszy opór Niemcom postawił 1. Pułk Piechoty KOP ppłk Wojciecha Wójcika. Jego siły były jednak zbyt słabe by zatrzymać niemieckie natarcie. O godz.…
Królestwo Samona czyli o pierwszym państwie Słowian
Cesarstwo Rzymskie upadło. Na gruzach imperium powstały liczne germańskie państewka. Wkrótce prym wśród barbarzyńców wieść poczęli Frankowie tworząc potężny organizm państwowy. Z kolei na wschodzie kontynentu usadowili się Słowianie. Nadchodziła nowa epoka. Słowianie i Awarowie W VI wieku na naddunajskie terytoria zajmowane przez Słowian napłynął koczowniczy lud Awarów. Wojownicze plemię bardzo szybko podporządkowało sobie miejscową ludność. Powstały w ten sposób chanat awarski przez prawie dwa stulecia prowadził łupieżcze wyprawy na Cesarstwo Bizantyjskie, oblegając nawet Konstantynopol. Na początku VII stulecia przeciwko Awarom wybuchło wielkie, ogólnosłowiańskie powstanie. Do walczących z wrogiem Słowian przyłączył się pewien frankijski kupiec imieniem…
„Żołnierz bił się nader uporczywie” czyli Kościuszko pod Dubienką
Obrady Sejmu Czteroletniego zaowocowały uchwaleniem Konstytucji 3 maja. Konstytucja i uchwały Sejmu Wielkiego wprowadzały szereg reform ustrojowych, skarbowych i wojskowych. Wydawało się, że Rzeczpospolita ma niepowtarzalną szansę podnieść się z upadku i odrzucić obce wpływy. Na to nie mogła pozwolić Rosja, która od wielu lat spychała Polskę do roli swego protektoratu. W odpowiedzi na Konstytucje roku 1791 oraz reformy, 18 maja 1792 roku, na terytorium Polski wdarła się 100 tys. armia rosyjska. Pretekstem do interwencji w Polsce stało się dla carycy Katarzyny II zaproszenie zdrajców z konfederacji targowickiej. Tak rozpoczynała się wojna w obronie Konstytucji 3…
Anna Walentynowicz. Tajemnica matki Solidarności
Historia życia Anny Walentynowicz – ściśle zespolona z losami Polaków w XX wieku – jest jak portret zbiorowy polskich robotników wstających z kolan, by zbuntować się przeciwko komunizmowi. Zawsze skromna, swoje życie traktowała jako służbę. (Uchwała Sejmu RP z 21 lipca 2018 roku) Z Wołynia do Gdańska Anna Walentynowicz, a właściwie Lubczyk, urodziła się w 1928 roku we wsi Sienne na Wołyniu w ukraińskiej, chłopskiej rodzinie Nazara i Pryśki Lubczyków. Miała pięcioro rodzeństwa. Już jako małe dziecko musiała ciężko pracować na swoje utrzymanie. Około 1940 roku trafiła na służbę do polskiej rodziny Teleśnickich. Tam bardzo szybko…
Otoczony batalion 1792
Był czerwiec 1792 roku. Rzeczypospolita od miesiąca rozpaczliwie broniła się przed rosyjskimi wojskami ściągniętymi na Ojczyznę przez zdradzieckich Targowiczan. Wojna w obronie Konstytucji 3 maja powoli wchodziła w decydującą fazę. Polskie oddziały dowodzone przez księcia Józefa Poniatowskiego cofały się na zachód przed silniejszym wrogiem. Mimo odwrotu polska armia nie została rozbita, a dowództwo szukało dogodnej okazji by wydać Rosjanom decydującą bitwę. Zerwany most W połowie czerwca 1792 wojska polskie, a w ślad za nimi rosyjskie wkroczyły na Wołyń. Polska sytuacja komplikowała się. Pod Boruszkowicami rosyjska jazda niespodziewanie uderzyła na polskie tabory. Zamęt opanować próbował gen. Józef…
Tajemnica Dołęży
Było około 1250-1200 r. p.n.e. Egiptem rządzili ostatni wielcy faraonowie Ramzes II i Ramzes III, Żydzi dotarli do Ziemi Obiecanej i wojowali z Filistynami, na Peloponezie upadała cywilizacja mykeńska, a w dalekich Chinach nadchodził kres dynastii Shang. Rzym miał powstać dopiero za 500 lat. Czasy były niespokojne. Upadały cywilizacje, wędrowały ludy… Wielka bitwa nad Bałtykiem? Ciszy nie było także nad Bałtykiem. To pośród puszcz i bagien Pomorza Przedniego, nad rzeką Dołężą (niem. Tollense) starły się ze sobą dwie potężne armie. Najprawdopodobniej walczyły o panowanie nad pobliską groblą. Ta stanowiła punkt strategiczny już w odległej starożytności. Drewniane…
Kościuszko. „Najczystszy syn wolności”
Był najczystszym synem wolności, jakiego poznałem (…), i to wolności dla wszystkich, a nie tylko dla nielicznych i bogatych. (Tomasz Jefferson, trzeci prezydent Stanów Zjednoczonych, przyjaciel Tadeusza Kościuszki) Z litewskiego dworku do Ameryki Tadeusz Kościuszko urodził się 4 lutego 1746 roku w dworku w Mereczowszczyźnie, w zubożałej rodzinie szlacheckiej. W 1755 roku rozpoczął naukę w Kolegium Pijarów w Lubieszowie, a w 1765 roku wstąpił do elitarnej Szkoły Rycerskiej założonej przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Cztery lata później młody Tadeusz wyjechał jako stypendysta królewski do Paryża rozwijać swoje inżynierskie umiejętności. Do Polski powrócił latem 1775 roku. Mimo…
Czas Bohaterów czyli 10 najwybitniejszych polskich dowódców wojny z bolszewikami
Decydująca bitwa wojny polsko-bolszewickiej zapisała się w polskiej historii mianem „Cudu nad Wisłą”. Gdy prześledzimy jednak przebieg działań wojennych oraz samej bitwy warszawskiej szybko dojdziemy do wniosku, że o żadnym cudzie mowy być nie może. Polskie działania wojenne nawet w najkrytyczniejszych momentach przebiegały bowiem w całkowitym porządku, a na czele wojsk polskich stali dowódcy najwybitniejsi z wybitnych. Poniżej prezentuję Wam sylwetki 10 dowódców, którzy poprowadzili Polaków do zwycięstwa nad bolszewickimi hordami. Listę, która mimo upływu lat, nie przestaje pobudzać wyobraźni o tamtych dniach… Dniach, które okazały się Czasem Bohaterów! 1. Józef Piłsudski Naczelnik Państwa i Wódz…